Ev, bev, hev, phev, mhev… Co to wszystko właściwie oznacza? Skoro wspominam o tym na łamach bloga to pewnie nietrudno się domyślić, że wszystkie te dziwne słowa mają coś wspólnego z motoryzacją. O jednym z nich, a mianowicie EV wspominałem już nawet w ramach poprzedniego wpisu („Kliknij aby zobaczyć”) , który zainaugurował serię „pod prąd” na temat moich przygód z autami elektrycznymi. Nadmieniłem wtedy, że EV to po prostu skrót, którym praktycznie na całym świecie określa się pojazdy elektryczne. Z angielskiego bowiem pojazd elektryczny to Electric Vehicle, czyli EV.
Skąd więc pozostałe określenia?
Cóż… Pojazdy elektryczne to tylko wąska podgrupa czegoś co ja (i chyba nie tylko ja 🙂 ) nazywam pojazdami zelektryfikowanymi. Pisząc w ten sposób mam na myśli pojazdy, których układ napędowy w jakimś stopniu zasilany jest energią elektryczną. Oczywiście, nie określiłbym tego formalną definicją ale chyba tak najłatwiej to wytłumaczyć.
Oprócz pojazdów elektrycznych, które napędzane są w 100% prądem do grupy tej należą różnego rodzaju hybrydy, czyli pojazdy napędzane częściowo energią elektryczną, a częściowo silnikiem spalinowym. Kombinacja i sposób wykorzystania tych dwóch napędów definiuje konkretny rodzaj hybrydy, a tym samym jej formalną nazwę. I tak oto mamy miękkie hybrydy, hybrydy plugin, hybrydy klasyczne… Jak to jednak bywa z formalnymi nazwami, ciężko jest je wszystkie zapamiętać, dlatego też z pomocą przychodzą skróty. Tak jak w przypadku pojazdów elektrycznych, tak również pozostałe pojazdy z grupy zelektryfikowanych swoje skróty zawdzięczają ich angielskim nazwom.
Przejdźmy więc do sedna.
Na chwilę publikowania tego wpisu zasadniczo wyróżnić można poniższe typy pojazdów zelektryfikowanych:
EV lub też BEV
Tak jak już wcześniej wspomniałem, nazwa ta wzięła się od Electric Vehicle, a w przypadku BEV od Battery Electric Vehicle. Tłumacząc na polski, auta określane tym skrótem to po prostu pojazdy elektryczne (EV), a precyzyjniej bateryjnie zasilane pojazdy elektryczne (BEV). Nie ma tutaj silnika spalinowego, a wyłącznie silnik elektryczny, który stanowi jedyne źródło napędu.
HEV
Skrót pochodzący od angielskiego Hybrid Electric Vehicle. Po polsku – hybrydowy pojazd elektryczny. Określa się w ten sposób podstawowy rodzaj pojazdów hybrydowych. Przyjęło się też nazywać taki rodzaj hybryd klasycznymi bądź też tradycyjnymi. Napęd takie auta czerpią z dwóch źródeł. Podstawą jest tu silnik spalinowy, a dodatkowym źródłem napędu silnik elektryczny zasilany baterią, która to ładowana jest przez odzyskiwanie energii z hamowania oraz za sprawą silnika spalinowego. Pojazd o takim napędzie może pracować w trzech trybach: spalinowym, elektrycznym i mieszanym. To jednak sterownik napędu decyduje jakie źródło jest w danej chwili używane. Oczywiście, możliwe jest też wymuszenie trybu jazdy jednak jest ono mocno ograniczone, głównie ze względu na fakt, iż bateria w takim pojedzie pozwala na przejechanie dosłownie kilku kilometrów.
PHEV
Z angielskiego Plug-in Hybrid Electric Vehicle. W wolnym tłumaczeniu na język polski to pojazd hybrydowy plug-in. Dalej niezbyt jasne? Plug-in oznacza „podłączać”, „włączać do kontaktu”. Po tym można już więc wywnioskować, że tym razem chodzi o hybrydy, które można ładować we własnym zakresie, np. podłączając do domowego kontaktu, czy korzystając z publicznej ładowarki. Tu nasuwa się kolejne pytanie – skoro hybrydy typu HEV są w stanie naładować się same podczas jazdy to po co ten cały PHEV?
Sam może i po nic, ale w połączeniu z bateriami o większej pojemności sytuacja się nieco zmienia. HEV przez ograniczone możliwości odzyskiwania energii nie jest w stanie podczas jazdy naładować baterii o dużej pojemności, a na pewno nie w sposób efektywny. Mała bateria to bardzo mały zasięg w trybie elektrycznym, a przez to większość czasu taka hybryda pracuje więc w trybie mieszanym.
PHEV poprawia słabe punkty klasycznej hybrydy. Dzięki możliwości ładowania z zewnętrznego źródła możliwe jest wykorzystanie większych baterii. Większa bateria = większy zasięg do przejechania bez udziału silnika spalinowego. Hybrydy typu PHEV w trybie elektrycznym potrafią przejechać dystans 50 i więcej kilometrów, a to już generuje całkiem sporą oszczędność na paliwie. Oprócz wspomnianych różnic, hybrydy HEV i PHEV zasadniczo jednak nie odbiegają od siebie co do zasady działania ich napędu.
MHEV
Miękka hybryda, łagodnie hybrydowy pojazd elektryczny. Z angielskiego – Mild Hybrid Electric Vehicle. Tutaj zasada działania jest już nieco inna niż w uprzednio opisanych hybrydach typu HEV czy PHEV. Pojazd hybrydowy typu MHEV nie jest bowiem w stanie poruszać się w wyłącznie elektrycznym trybie, a silnik elektryczny często o niewielkiej mocy, stanowi w tym przypadku jedynie pewnego rodzaju wspomaganie dla silnika spalinowego. Zazwyczaj w takim układzie jest on wykorzystywany jako zastępstwo dla rozrusznika i alternatora, a także w połączeniu z niewielką baterią ma za zadanie zmniejszać obciążenie silnika spalinowego. Najczęściej opisywanym przykładem działania takiego układu jest odzyskiwanie energii z hamowania i gromadzenie jej w baterii po to by wykorzystać ją potem do zasilenia pokładowych urządzeń elektrycznych. Dzięki takiemu zabiegowi obciążenie silnika spalinowego staje się mniejsze, a tym samym maleje spalanie paliwa. Warto też wspomnieć, że tego typu układy są najtańszą opcją hybrydy z wszystkich wyżej tu wymienionych.
